Het prille begin – de komst van hockey in Nederland
Op Tweede Kerstdag 1894 vond de eerste Nederlandse veldhockeywedstrijd plaats tussen de hockeyteams van Amsterdam en Rotterdam. Ook in studentensteden als Delft en Leiden waren hockeyers actief, maar clubs werden niet opgericht. De vonk sloeg wel over naar Den Haag. Op 14 november 1897 vond op een terrein van het landgoed Clingendael een demonstratiewedstrijd veldhockey plaats tussen een elftal van de Haarlemsche Hockey- en Bandyclub en een studentenelftal. Het doel van deze wedstrijd was het hockeyspel in Den Haag te introduceren en een hockeyclub op te richten. En dit lukte. Nog diezelfde week besloot een aantal jonge juristen de Haagsche Hockey & Bandy Club (HHBC) op te richten. Bandy is het hockeyspel dat werd gespeeld op harde stranden of ijsvlakten.
Baron van Brienen stond voorlopig toe dat de nieuwe club op zijn landgoed Clingendael bleef oefenen. Op zondag 6 maart 1898 debuteerde HHBC tegen de Haarlemse hockeyclub. Naar aanleiding van deze wedstrijd opperden enige Haagse en Haarlemse spelers het plan om een hockeybond in het leven te roepen. Het zou nog enige maanden duren voor deze nieuwe organisatie ook daadwerkelijk tot stand kwam’. Op 8 oktober 1898 werd de Nederlandsche Hockey en Bandy Bond (NHBB), mede op initiatief van de HHBC, opgericht. Al vrij snel verlieten de bandyspelers de bond en gingen hun eigen weg.
In december 1898 speelde HHBC de eerste Nederlandse internationale hockeywedstrijd tegen de Brusselse club Leopold. Uit Rotterdam ontving de Haagse club van voetbalvereniging Victoria in 1899 een verzoek een demonstratiewedstrijd in de havenstad te willen geven. Deze wedstrijd werd op 1 oktober 1899 tegen de Haarlemse hockeyclub gepeeld. Na afloop werd in Rotterdam hockeyclub Victoria opgericht.
Ook Haagse dames wilden de hockeysport beoefenen. Met name de zusters van HHBC-voorzitter mr. N.A.M. van Aken wensten een balletje te slaan. In HHBC speelden enkel heren, zodat in 1901 een nieuwe gemengde Haagse club werd opgericht: de Haagsche Mixed Hockey Club (HMHC). In het na jaar van 1902 besloten de heren van HHBC massaal over te stappen naar de nieuwe mixed-club. HHBC werd opgeheven en HMHC profiteerde hiervan. HHBC en HMHC zijn de oudste voorlopers van hockeyclub HGC.
Van fusie naar fusie
HGC kent vele voorlopers in Den Haag, zoals de in 1902 opgericht hockeyclub PIOD (Pretmaken Is Ons Doel), de hockeyclub ODIS (Ons Doel Is Scoren), de club van het echtpaar A.G. Kröller en mevrouw H. Kröller -Müller en HHV (Haagsche Hockey Vereeniging). In 1915 gaan HVV en ODIS samen in de nieuwe club HHV-ODIS Combinatie (HOC). De beide eerste elftallen van HOC speelden in de eerste klasse.
De "zwarte Hagenaars”, het elftal van ODIS dat in 1907 in Engeland speelde.
Tijdens de Olympische Spelen in 1928 in Amsterdam behaalde Nederland de tweede plaats achter Brits-Indië. Veel scholieren wilden lid worden van een hockeyclub. Ook bij de leerlingen van de HBS aan de Nieuwe Duinweg in Den Haag leefde het verlangen te kunnen hockeyen zeer sterk. Hun wens kwam in 1930 in vervulling bij de oprichting van hockeyclub SOS (Sport Op School , later Samenwerking Overwint Steeds genoemd). In 1947 wordt de band met school en onderwijs losgemaakt, en de naam van deze club omgedoopt in GHC de Gazellen (’s-Gravenhaagsche Hockey Club de Gazellen).
Staand Mary van der Haagen (r), en Jo de Mol van Otterloo, geknield v.l.n.r. Tilly Rösingh-Kley, Elly en Geo Kymmell-van Geuns, Pol Salomons-van Geuns, zittend v.l.n.r. Jan Rhede van der Kloot, MADZY, Niek Buttingha Wichers, Gijs Kalf (oud-international van HOC) en Frits Planten, april 1922.
HOC kreeg in 1935 een eigen clubhuis op het complex Het Uilennest in Clingendael. Haagse bouwplannen noodzaakten HOC vier jaar later naar De Roggewoning in Wassenaar te verhuizen. Ook het vier jaar oude clubhuis werd meegenomen. Op 25 november 1939 werd de eerste hockeywedstrijd op De Roggewoning gespeeld. Ook GHC de Gazellen was in 1939 van Waalsdorp naar De Roggewoning verhuist. Voor GHC was het ondoenlijk het grote aantal jeugdleden goed te coachen en HOC kampte met een enorm tekort aan jeugdleden. Dit moest wel leiden tot een toenadering. De twee clubs gingen op in de nieuwe hockeyclub HOC-Gazellen Combinatie (HGC). Bij deze laatste fusie wordt het lichtblauw-zwarte tenue van HOC overgenomen en als clubsymbool wordt gekozen voor de gazelle van GHC.
HOC-topspeelster Madzy Rollin Couquerque
Dames 1 van HOC behaalde met tophockeyster Madzy Rollin Couquerque (1903-1994) in de periode 1921-1935 zonder onderbreking het landskampioenschap. Zij was een waar natuurtalent op sportgebied en blonk uit in hockey en tennis. Vóór de Tweede Wereldoorlog speelde zij in 37 van in totaal veertig internationale hockeywedstrijden, bij voorkeur als linksback. In de jaren dertig werd zij aanvoerster. In 1927 veroverde zij tevens een nationale titel in het damesenkelspel, de eerste van een reeks van veertig tenn is-landskampioenschappen die zij in 25 jaar op haar naam bracht. Zij speelde zeven keer in Wimbledon. Veel van haar avonduren besteedde zij aan organisatorisch werk in dienst van de sport. Zo was zij van 1927 tot 1941 bestuurslid van de Nederlandsche Dames Hockey Bond en maakte zij van 1932 tot 1955 deel uit van het bestuur van de Haagse tennisvereniging 'Leimonias'.
HOC 40 jaar, september 1946;Links Herman Kessler. Dames v.l.n.r. Dies Daniëls, Lot Molhuysen, Anneke Broese van Groenou (achter), CO de Mol van Otterloo-Feith, Elly Kymmel van Geuns, Co Schiff-Roosenburg (midden), Pop Jelgershuis-Swildens Semmelinck, Mary van de Haagen-Kalf, MADZY Rollin Couquerque en Tilly Rösingh-Kley (voor).
HGC een topclub
Onder het voorzitterschap van mr. J.D.J. Idenburg wordt een koerswijziging bij HGC ingezet. Onder zijn bezielende leiding wist HGC uit te groeien tot een bloeiende sportvereniging. In de jaren tachtig volgde de definitieve doorbraak van Dames 1 en Heren 1. De Dames en de Heren spelen sedertdien een belangrijke rol in de Nederlandse hockeycompetitie. Op 22 maart 1981 was HGC de eerste club in Nederland, die zowel bij de mannen als bij de vrouwen het predicaat hoofdklasser kreeg. Deze unieke situatie heeft tot 2005 voortgeduurd. De Heren 1-selectie behaalde in 1997 voor het eerst het Europees clubkampioenschap. Heren 1 werd zes keer landskampioen veld en zaal (1986, 1990, 1993, 1996 en 1998). Dames 1 werd in 1992 Europees clubkampioen. In de periode 1982-1997 won Dames 1 maar liefst twaalf landskampioenschappen veld en zaal.
Het archief van HGC
Hockeyclub HGC heeft een zeer omvangrijk archief. Omdat de club geen goede depotruimte tot de beschikking had om de historie van de club optimaal te bergen, is besloten het archief aan het Haags Gemeentearchief in bruikleen te geven. De inventarisatie van het archief van HGC is een gezamenlijk project van medewerkers van het Haags Gemeentearchief (Corien Glaudemans en Marieke Kroonen) en vrijwilligers van HGC (Mark Bouwman, Henny Donker, Rob Donker, Rudolph van Dussseldorp, Heleen Koopal, Jules Lejeune, Mans Lejeune, Ton Lejeune, Hans Saris, Erik van Schaik, Ad Stok, Jaap-Jan Stok, Nico Schuitemaker, Sandra Vos en Adelheid van Westenbrugge). Corien Glaudemans coördineerde het project.
Het "oude" HGC-complex in vogelvlucht.
HGC
is zowel een TOP hockey club als een echte familieclub.
Heren
1 HGC is met Amsterdam de enige club die vanaf de start van de Hoofdklasse in
1973 onafgebroken in die Hoofdklasse heeft gespeeld. Dames 1 HGC speelt, na
acht jaar afwezig te zijn geweest, vanaf seizoen 2019-2020 ook weer in de
Hoofdklasse. Ook hebben onze top jeugdteams de ambitie om zoveel mogelijk op
landelijk- of districtsniveau goed mee te draaien.
Naast
TOP hockey, is HGC een echte familieclub, waarbij hockeyen vooral veel plezier
en sportiviteit betekent. Voor alle kinderen tussen van 10 en 18 jaar die op
een leuke en veilige manier willen leren hockeyen, ben je bij de HGC
helemaal aan het goede adres. Plezier met je teams, tijdens de
wedstrijden, op de training en buiten het veld. Iedereen moet op zijn niveau
met plezier kunnen hockeyen.
Op
deze site staan de wedstrijden, de vele evenementen, de trainingsschema’s en
nog veel meer. Wist je dat deze site direct is gelinkt met onze HGC APP?
Daarmee hopen we alle spelers en ouders op een makkelijke manier snel &
goed te informeren.
 m.jpg)
.jpg)
 header.jpg)
.jpg)
